BÀI CĂN BẢN CHỮ CÁI TIẾNG LÀO

Bảng chữ cái tiếng Lào gồm 27 phụ âm xếp thứ tự: (giống thứ tự abc tiếng Việt)

ກ       ຂ        ຄ        ງ        ຈ      ສ       ຊ        ຍ
ko      khỏ    kho    ngo    cho  sỏ    xo      nho
ດ        ຕ      ຖ      ທ       ນ       ບ       ປ      ຜ
đo      to      thỏ   tho    no     bo     po    phỏ
ຝ       ພ     ຟ      ມ        ຢ       ລ        ວ      ຫ
fỏ      pho   fo    mo    do      lo       vo     hỏ
ອ        ຮ       ຣ (ຣ ít dùng)
o        ho     ro

Trong đó có:
– 6 phụ âm cao
ຂ        ສ       ຖ      ຜ      ຝ      ຫ
khỏ    sỏ     thỏ   phỏ   fỏ      hỏ

– 8 phụ âm trung
ກ        ຈ       ດ       ຕ      ບ        ປ       ຢ     ອ
ko      cho    đo    to      bo      po     do    o

– 13 phụ âm thấp
ຄ        ຊ        ທ      ພ    ຟ       ຮ        ງ        ຍ       ນ       ມ       ຣ       ລ      ວ
kho    xo      tho    pho   fo   ho      ngo    nho    no    mo     ro      lo     vo

– Phụ âm cao khi đọc có thanh hỏi
– Phụ âm trung và thấp khi đọc có thanh ngang.
Ngoài ra có 6 phụ âm ghép ຫ với phụ âm thấp để tạo phụ âm cao
ຫງ     ຫຍ     ຫນ    ຫມ    ຫລ     ຫວ
ngỏ   nhỏ   nỏ      mỏ    lỏ       vỏ

Chú ý:

– Chữ ຜ, ຝ là phụ âm cao (phỏ, fỏ)
– Chữ ຜ, ພ khi phát âm phải bậm môi lại sau đó mới phì hơi ra (phỏ, pho)
– Chữ ຫນ (nỏ) còn có thể viết thành ໜ
– Chữ ຫມ (mỏ) còn có thể viết thành ໝ
– Chữ ຫລ (lỏ) còn có thể viết thành ຫຼ

Phụ âm cuối vần:
ກ        ງ        ຍ       ດ       ນ        ບ       ມ       ວ
ko      ngo   nho    đo     no      bo    mo     vo

Tám phụ âm trên vừa là phụ âm đầu vần vừa được sử dụng làm phụ âm cuối vần, còn các phụ âm khác chỉ xếp đầu vần của từ.

Khi ở cuối vần được đọc:

ກ       ງ       ຍ        ດ       ນ       ບ      ມ       ວ
c        ng      i       t        n        p       m       o

Chữ cái tiếng Lào chia thành 3 nhóm như: phụ âm, nguyên âm và dấu thanh. Để viết được cũng phải sử dụng nhiều chữ cái ghép lại với nhau.

Ví dụ:  Từ trong “ແກ້ວ” thì
ແx + ກ + ວ + x້ = ແກ້ວ (/Kẹo/ = Thủy tinh)

  • “ແx” là nguyên âm.
  • “ກ” là phụ âm.
  • “ວ” là phụ âm cuối vần.
  • x້ là dấu.

Bởi vậy, trong cách học chữ Lào cần phải học các chữ cái cũng như cách viết để có thể viết đúng từ và câu.

PHỤ ÂM

PHẦN PHÁT ÂM

Ngọc Sơn (sưu tầm)/ Nguồn: http://vphat.ddns.net/hoptac/index.php?language=vi