CHI TIẾT QUAN TRỌNG TRONG TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM Ở TIỂU HỌC

Để tối ưu việc phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, thầy cô cần đặc biệt quan tâm đến một số chi tiết quan trọng trong tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm ở Tiểu học:

– Cần tuân thủ một tiến trình sư phạm hợp lý, linh hoạt và lấy học sinh làm trung tâm.

– Học sinh được làm – được trải nghiệm – được bày tỏ – được điều chỉnh hành vi.

– Kết hợp cá nhân – nhóm nhỏ – cả lớp, có sự hỗ trợ từ giáo viên khi cần.

– Nội dung gắn với bối cảnh sống thực tế, nhu cầu, đặc điểm phát triển tâm lý lứa tuổi.

– Đảm bảo liên kết giữa các tiết dạy và mạch nội dung chủ đề hàng tuần/tháng.

Dưới đây là tiến trình cơ bản được khuyến nghị trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, kèm theo các lưu ý để phát triển năng lực và phẩm chất tối ưu:

1. Khởi động (5–10 phút)

Mục đích: Gây hứng thú, khơi gợi trải nghiệm liên quan, kết nối với bản thân học sinh.

Hoạt động tiêu biểu: Trò chơi, câu hỏi mở, kể chuyện ngắn, xem tranh/video tình huống.

Lưu ý phát triển năng lực/phẩm chất:

– Khuyến khích học sinh chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ.

– Phát triển năng lực giao tiếp, tự chủ và tự học.

2. Hình thành trải nghiệm (10–15 phút)

Mục đích: Tạo cơ hội cho học sinh tham gia các hoạt động thực tiễn, gắn với nội dung bài học.

Hoạt động tiêu biểu: Quan sát, phỏng vấn, tham gia trò chơi vai, làm việc nhóm, đóng vai, thực hành ngoài lớp học.

Lưu ý:

– Hướng học sinh vào trải nghiệm thực chất, không hình thức.

– Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, phẩm chất trách nhiệm.

3. Phân tích, chia sẻ và rút ra bài học (10–15 phút)

Mục đích: Học sinh tự nhìn nhận, đánh giá, suy ngẫm về trải nghiệm của mình.

Hoạt động tiêu biểu: Thảo luận nhóm, trình bày trước lớp, nhật ký trải nghiệm.

Lưu ý:

– Giáo viên tạo điều kiện cho mọi học sinh được bày tỏ ý kiến.

– Rèn năng lực tư duy phản biện, tự nhận thức, hình thành giá trị sống.

4. Vận dụng và mở rộng (5–10 phút)

Mục đích: Học sinh áp dụng bài học vào thực tế đời sống cá nhân, gia đình, cộng đồng.

Hoạt động tiêu biểu: Lập kế hoạch hành động, làm sản phẩm, cam kết thực hiện hành vi, giao nhiệm vụ tại nhà.

Lưu ý:

– Gắn chặt với thực tiễn và nhu cầu lứa tuổi học sinh tiểu học.

– Phát triển phẩm chất yêu thương, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.

Tô Ngọc Sơn

KỸ NĂNG CẦN BIẾT – NỘI DUNG KHÔNG THỂ BỎ QUA