Mặc dù ngôn ngữ giúp chúng ta hiểu rõ về một chủ đề cụ thể nhưng đôi khi nó cũng gây nhầm lẫn không kém.
Chúng ta thường bị nhầm lẫn với những từ có nghĩa gần giống nhau. Nhưng nếu tìm hiểu sâu hơn, sẽ có một khoảng cách lớn ngăn cách cả hai từ. Hai từ như vậy có thể được nói đến là: So sánh và Tương phản.
Để hiểu rõ hơn sự khác biệt giữa so sánh và tương phản, KỸ NĂNG CẦN BIẾT mời quý độc giả cùng xem bài viết. Nếu có điều gì chưa hay, chưa rõ xin phản hồi ý kiến vào phần bình luận bên dưới!
“So sánh” nghĩa là gì?
Đôi khi chúng ta phải đối mặt với một tình huống mà chúng ta phải phân tích hai đối tượng. Hoặc hoàn cảnh và cân nhắc các đặc điểm tương ứng của chúng để kết luận.
So sánh là kiểm tra những điểm tương đồng hoặc khác biệt giữa hai hoặc nhiều mục, ý tưởng. Hoặc khái niệm, làm nổi bật những điểm tương đồng hoặc khác biệt giữa chúng.
Giả sử muốn đi nghỉ dưỡng ở đảo và bối rối giữa Nam Du và Phú Quốc. Lúc này, anh ấy / cô ấy sẽ bắt đầu so sánh các đặc điểm: ưu và nhược điểm của những nơi này.
Cả hai nơi đều là đảo đẹp nhưng Phú Quốc to hơn. Cả hai nơi đều có những ngọn đồi kỳ diệu, bãi tắm hấp dẫn nhưng bãi tắm Phú Quốc cát trắng mịn hơn, nhiều bãi tắm hơn, sóng nhiều hơn…..
Theo cách này, bạn so sánh hoặc cân nhắc các yếu tố cần thiết của hai tình huống hoặc sự vật khác nhau hoặc gần giống nhau. Bạn xem xét nội tâm và suy ra những phép loại suy của mình về một tình huống nhất định. Hành động xem xét tình huống nội tâm này cũng được gọi là so sánh.
“Tương phản” nghĩa là gì?
Trong khi chúng ta suy ra những điểm giống nhau khi chúng ta “so sánh” hai tình huống/đối tượng khác nhau. Hoặc những tình huống/đối tượng gần giống nhau, thì chúng ta lại suy ra những điểm khác biệt khi chúng ta “đối chiếu” giống nhau.
Xin lấy một ví dụ đơn giản để có một góc nhìn rõ ràng hơn. Khi hai người tranh luận về một vấn đề, một người thường bắt đầu tuyên bố của mình bằng “Trái ngược với những gì người tranh luận đồng nghiệp của tôi đã nói”. Điều này trực tiếp phản ánh sự phản đối của người tranh luận.
Không giống như trong “so sánh”, không có chỗ để chọn ra những điểm tương đồng từ các tình huống hiện tại. Bạn chỉ làm nổi bật những gì làm cho chúng nổi bật và những gì ngăn cách chúng với nhau.
Bạn phải làm nổi bật (những) sự khác biệt giữa hai tình huống hoặc đối tượng nhất định. Bạn có thể bắt đầu câu của mình bằng “Trái ngược với…” hoặc Tương phản nhấn mạnh (các) đặc điểm tách biệt các tình huống hoặc đối tượng.
Tương phản đề cập đến việc xác định và nhấn mạnh sự khác biệt giữa hai hoặc nhiều mục, ý tưởng hoặc khái niệm, tập trung vào sự khác biệt của chúng.
Sự khác biệt chính giữa So sánh và Tương phản
| Các thông số so sánh | So sánh | Tương phản |
|---|---|---|
| Định nghĩa | “so sánh” có nghĩa là chúng ta rút ra những điểm tương đồng giữa hai đối tượng hoặc tình huống. | “tương phản” là vẽ ra những điểm khác biệt khi. Bản dịch nghĩa đen của từ tương phản là “trái ngược với” hoặc “không giống”. |
| đặc tính | Vẽ sự tương đồng giữa hai tình huống. | Rút ra sự khác biệt giữa hai tình huống. |
| Từ thường dùng | Tôi đã so sánh, So sánh với, v.v. | Trái ngược với, Ngược lại với, v.v. |
| Mục đích | là để cân nhắc hậu quả. | là nhấn mạnh sự khác biệt. |
| Từ đồng nghĩa | Dạng động từ: Cân nhắc, phù hợp, tiến hành, v.v. | Dạng động từ: Đặt cạnh nhau, không giống như, trái ngược với, v.v. |
Tóm lại
So sánh và tương phản là các quy trình phân tích được sử dụng để đánh giá và hiểu mối quan hệ giữa các mục hoặc ý tưởng. Tuy nhiên, so sánh có thể liên quan đến việc kiểm tra những điểm tương đồng và khác biệt, trong khi độ tương phản chỉ tập trung vào sự khác biệt.
Ngược lại, khi chúng ta vẽ ra những điểm tương đồng của hai đối tượng là “so sánh”, và vẽ ra những điểm khác biệt giữa hai đối tượng là “tương phản”.
Ví dụ: Nếu bạn so sánh một người sống ở Ấn Độ với một người sống ở Bangladesh thì ở đây bạn đang suy ra những điểm giống nhau trùng hợp.
Bạn đang xem xét các đặc điểm của cả hai người này và hình thành ý kiến hoặc đi đến một kết luận mong muốn. Việc cân nhắc các đặc điểm của hai tình huống hoặc đối tượng khác nhau có thể được gọi là so sánh.
Đối với từ “tương phản”, tình hình hoàn toàn ngược lại. Trong khi chúng ta rút ra những điểm tương đồng để “so sánh” thì chúng ta hoàn toàn rút ra những điểm khác biệt để “đối chiếu”.
Dinh Phương (st)
